Di tích Thành Bảo Long Giang

Thứ ba - 14/05/2024 09:33

Di tích thành Bảo Long Giang, thuộc ấp Bảo, xã Long Giang huyện Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh. Được công nhận Di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh tại Quyết định số 74/QĐ-CT ngày 13/6/1998 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh.

2Một hạng mục đã thi công xong trong Khu di tích Thành Bảo Long Giang

Long Giang là một trong những vùng đất được người Việt khai phá khá sớm ở Tây Ninh. Sau này là vùng đất Ngũ Long (Long Giang, Long Khánh, Long Thuận, Long Chữ, Long Thành), được mở rộng do cụ Trần Văn Thiện cùng nhân dân cùng thời khai phá lập ra.
Long Giang được khai phá và đặt tên ngay từ thời Tây Ninh còn là Đạo Quang Phong. Sau khi triều đình nhà Nguyễn đặt thêm phủ Tây Ninh “năm Minh Mệnh thứ XVII đổi tên thành tỉnh Gia Định, đổi tổng An Biên làm Định Biên, đặt thêm phủ Tây Ninh, lãnh 2 huyện Tây Ninh và Quang Hóa (Đại nam nhất thống chí quyển V trang 193).
“Huyện Quang Hóa cách phủ (Tây Ninh) 29 dặm về phía Tây bắc - Đông tây cách nhau 48 dặm, nam bắc cách nhau 70 dặm”.
Hồi đầu bản triều (nhà nguyễn Ánh), đặt Đạo quang Phong ở địa phận thôn Cẩm Giang, năm Minh Mệnh thứ 5 đắp bảo gọi là Bảo Quang Hóa thuộc phủ Tây Ninh thống hạt, lãnh 4 tổng và 32 xã thôn .
“Năm Minh Mệnh thứ 5, đắp Bảo Quang Hóa ở địa phận thôn Cẩm Giang, năm Minh Mệnh thứ 17 đổi làm thành của huyện …”. Căn cứ vào Quốc sử quán triều Nguyễn ghi chép thì Long Giang là lỵ sở của đạo Quang Phong và sau này thành lập huyện Quang Hóa, đã đắp thành Bảo Long Giang và lỵ sở của huyện cho đến mãi năm Minh Mệnh 17 (1836) mới chuyển lỵ sở Quang Hóa về Cẩm Giang.
Khi thực dân Pháp chiếm 3 tỉnh miền đông Nam Kỳ trong đó có Tây Ninh, thì phong trào chống Pháp nổi lên khắp nơi. Một trong những thủ lĩnh phong trào nổi tiếng là Lãnh Binh Két, ông đã chiêu mộ binh sĩ, phát động nhân dân vùng ngũ Long, dựa vào thành lũy, rừng sâu sông rạch để đánh du kích tiêu diệt nhiều lính Pháp, bảo vệ nhân dân sản xuất, giữ vững vùng đất biên giới ở Tây Ninh, khi ông mất nhân dân địa phương lập đền thờ ông giữa thành Bảo Long Giang.
Như vậy thành Bảo Long Giang là 1 di tích, 1 công trình Quân sự được xây dựng sớm nhất còn lại cho đến ngày nay.
Trong thời kỳ mở đất thành Bảo Long Giang là bảo được xây dựng sớm nhất, là lỵ sở đầu tiên của huyện Quang Hóa đã để lại dấu ấn lịch sử của ông cha ta cho đến nay gần 200 năm. Chứng tỏ là 1 trung tâm kinh tế văn hóa ở vùng biên ải phía tây của tỉnh Tây Ninh.

Tác giả: Bảo Tàng Quản trị